Zespół nadpobudliwości psychoruchowej, czyli ADHD jest coraz częściej diagnozowanym zaburzeniem neurorozwojowym. Oznacza to, że ADHD nie jest winą ani wychowania rodziców, ani samego dziecka. Tak po prostu jest.
Istnieją trzy grupy objawów ADHD:
- Zaburzenia koncentracji uwagi - dziecko łatwo się rozprasza, zapomina, co miało zrobić, zdaje się nie słyszeć, co się do niego mówi, popełnia błędy, ponieważ za szybko chce rozwiązać zadanie, nie czyta polecenia, gubi swoje rzeczy.
- Nadruchliwość - jest w ciągłym ruchu, a jego nadmierna aktywność nie zależy od sytuacji, manipuluje przedmiotami w zasięgu ręki, wierci się i kręci.
- Impulsywność - nie czeka na swoją kolej, wszędzie chce być pierwsze, mówi bardzo dużo i (często) nieadekwatnie do sytuacji, odpowiada niepytane, często wtrąca się do rozmów i zabaw.
Objawy te często wpływają na inne sfery życia dzieci. Do negatywnych następstw wyżej wymienionych objawów zalicza się:
- depresję
- niską samoocenę
- słabsze relacje z rówieśnikami, trudności społeczne
- ryzykowne zachowania, w tym uzależnienia
- zaburzenia opozycyjno buntownicze, zaburzenia zachowania
- zaburzenia lękowe.
Szczególnie ważne jest jak najwcześniejsze postawienie rozpoznania i opracowanie planu terapeutycznego (Jerzak, Kołakowski, 2021). W przypadku ADHD, celem działań jest niedopuszczenie do powikłań lub ograniczenie ich nasilenia, czyli umożliwienie dzieciom funkcjonowania w społeczeństwie. Celem oddziaływań i leczenia ADHD jest więc poprawa jakości życia.
Dziecko czy nastolatek, które cierpi na deficyty uwagi, jest ciągle w ruchu, lub/i nie potrafi czekać na swoją kolej nie ma wpływu na to, jakie jest. ADHD nie jest zachowaniem niepożądanym, jest zaburzeniem utrudniającym codzienne funkcjonowanie. Dlatego stosowanie kar, usprawiedliwianie zachowań jest traktowane jako błąd. W przypadku zachowań niepożądanych warto odwoływać się do zasad, wyciągania konsekwencji. W przypadku osób z ADHD takie postępowanie nie przyniesie efektu. Jak zatem pomóc dzieciom i nastolatkom z ADHD?
- Zaakceptować fakt, że dziecko, nastolatek ma ADHD. Wsparcie rodziny i bliskich jest ważnym elementem w poprawie jakości życia.
- Praca z osobami z ADHD obejmuje leczenie farmakologiczne, które wpływa na poprawę koncentracji, zmniejsza nadruchliwość i impulsywność.
- Psychoedukacja rodziców.
- Świadomość, że terapia jest kluczowym elementem wspomagającym ograniczenie nasilenia negatywnych następstw (trudności społecznych, niskiej samooceny itp.), nie samych objawów.
Jeśli zauważyłeś/zauważyłaś podobne cechy u swoich dzieci - udaj się do psychiatry oraz psychologa, który pomoże tobie, jak i twojemu dziecku poprawić jakość życia.
