Jak rozpoznać dysfunkcje w rozwoju mowy u dzieci w wieku 2,5 - 5 lat.

-wszystkie samogłoski ustne (a, o, u, e, i ,y)

-    duża część spółgłosek ( trudność mogą sprawiać spółgłoski wargowo-zębowe :/w/-/f/ i tylnojęzykowe: /k/-/g/);

-    brakuje głosek dziąsłowych (sz, ż, cz, dż, r) i dentalnych ( s, z, c, dz);

-    słowa używane w funkcji mianownika ( rzeczowniki: nazwy członków rodziny, nazwy zwierząt często poprzez onomatopeje np. kaczka/ka ka/, nazwy zabawek, części ciała, nazwy ubrań, świat poza domem);

-     czasowniki w 3 os.lp np. jeść;

-    przymiotniki - jeden w kilku znaczeniach np./be/ zły brzydki gorący;

-    zaimki: tam, tu, co?, kto?, mój;

-    liczebniki: jeden, dwa, trzy;

-    partykuły: nie;

-    spójniki: i

-    przysłówki: ciemno, zimno, szybko, powoli.

PAMIĘTAJ!

wyżej podany zasób słownictwa zawiera uproszczenia, upodobnienia, przestawki, zastępstwa np. auto/bum bum/, pociąg /fu fuf/, kamyk /kam/, daj /da/, wstań /tań/.

-    pojawiają się wypowiedzi dwuwyrazowe

wypowiedzi dwuwyrazowe;

- rozumie związki przyczynowo-skutkowe ale ściśle związane z codziennym doświadczeniem dziecka np. /daj buty, bo idziemy na spacer/.

-    umieszczanie klocków w otworach zróżnicowanych kształtem oraz wielkością;

-    budowanie szeregów i wież z klocków;

-    dobieranie części obrazka do całości;

-    dobieranie identycznych obrazków;

-    dobieranie par zabawek;

-    dobieranie par: przedmiot i odp. mu obrazek.

-    kształtowanie się pojmowania odrębności ( /siam/);

-    wzrost zainteresowania rówieśnikami;

-    początki używania języka w kontaktach społecznych;

-    pojawienie się nowych uczuć np. negatywnych, co powoduje , że dzieci źle reagują na rozstanie z matką

-    zabawy konstrukcyjne;

-    naśladowanie czynności wykonywanych przez dorosłych;

-    brak tworzenia sekwencji czynności w zabawie ( podejmowane czynności wykonywane są oddzielnie);

-    zabawy równoległe z rówieśnikami.

- wymawia poprawnie wszystkie samogłoski ustne z wyjątkiem nosowych (/ą/, /ę/);

-    nie posiada głosek dziąsłowych, stopniowe ustępowanie miękkości spółgłosek;

-    szybki rozwój konstrukcji składniowych ( jako pierwsze  spośród zdań złożonych podrzędnie pojawiają się zdania przyczynowe np. /nie ciem bo jest niedoble/, /daj mi kalośki bo pada/;

-    potrafi zakomunikować swoje potrzeby, zapytac o interesujące je fragmenty rzeczywistości;

-    stały wzrost słownictwa.

-    układanie figur w konturach;

-    układanie obrazków w konturach;

-    składanie obrazków z części;

-    klasyfikowanie wg barwy;

-    klasyfikowanie wg kształtu;

-    klasyfikowanie wg kryterium użycia;

-    naśladowanie wzorów;

-    naśladowanie sekwencji tematycznych i atematycznych;

-    samodzielne odczytywanie samogłosek;

-    rozpoznawanie sylab otwartych;

-    globalne rozpoznawanie wyrazów i sylab.

-    stopniowe przyswajanie reguł pozwalających funkcjonować w grupie;

-    rozumienie językowych zasad społecznych oraz słownictwa nazywającego emocje;

-    rozpoznawnie i nazywanie nieznanych do tej pory emocji

-    początki zabawy tematycznej;

-    powtarzanie sekwencji czynności.

-    stałe bogacenie słownictwa,budowanie zdań rozwiniętych i złożonych;

-    pojawienie się głosek dziąsłowych oprócz /r/;

-    częste używanie wyrazów nazywających cechy- wzrost liczby przymiotników i przysłówków;

-    spadek liczby neologizmów dziecięcych i błędów gramatycznych;

-    wiek pytań- lawinowo wzrastająca liczba pytań, pojawienie się pytania /dlaczego?/

-    swobodne nazywanie relacji przestrzennych wyrażeniami przyimkowymi.

-rozumienie poleceń werbalnych popartych gestem i pokazem;

-    identyfikowanie obrazków tematycznych (przedstawiają osoby, zwierzęta oraz przedmioty);

-    identyfikowanie obrazków atematycznych (symboliczne, abstrakcyjne);

-    zdolność rozumienia i respektowania zasad społecznych obowiązujących w grupie;

-    początki umiejętności współdziałania;

-    pojawienie się nowych emocji głównie wstydu, zakłopotania, dumy i zazdrości;

-    umiejetność uczestniczenia w zabawach tematycznych i grach z regułami ;

-    wzrost zdolności językowych, w tym umiejętności nazywania emocji swoich i innych;

-    początek zdolności do reakcji odroczonych i umiejętności kontrolowania swoich ekspresji.

-    dziecko realizuje większość dźwięków polszczyzny łącznie z nosówkami;

-    wzrost zdolności narracji;

-    kształtowanie się wiedzy metajęzykowej;

-    znaczny wzrost kompetencji komunikacyjnej;

-    swobodne operowanie elementami słownikowymi i gramatycznymi systemu językowego.

-    rozumowanie przyczynowo-skutkowe;

-    myślenie przez analogię;

-    kategoryzowanie.

-    wzrost znaczenia autorytetu osób innych niż rodzice;

-    pełna zdolność do zabaw tematycznych;

-    silne poczucie tożsamości płciowej;

-    dalszy rozwój moralny.