26 października, 2016

feautured

Poczytam Ci, Mamo

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]Doświadczenia pokazują, że dwu- trzyletnie dzieci z dużo większą przyjemnością i łatwością zatapiają się w świecie liter, niż ich kilka lat starsi koledzy. Podczas gdy dla przedszkolaka czytanie jest fascynującym przeżyciem, siedmiolatek niejednokrotnie jest tą czynnością znudzony. Może dlatego, że rozumie ją jako jeden z obowiązków związanych z pójściem do szkoły?

 

Naukę czytania warto rozpocząć już na początku wieku przedszkolnego nie tylko dlatego, że jest to czas, kiedy dzieci najchętniej zdobywają tę umiejętność, a do tego zakres plastyczności ich mózgu już nigdy później nie będzie tak duży jak właśnie w pierwszych latach życia,  ale przede wszystkim dlatego, że wczesna nauka czytania wpływa na rozwój wszystkich funkcji psychicznych dziecka. Czytanie kształtuje wyobraźnię, pobudza kreatywne myślenie, zwiększa zasób słownictwa.
Prof. dr hab.  J. Cieszyńska opracowała symultaniczno-sekwencyjną metodę wczesnego czytania, która wprowadzając małego człowieka w tajniki pisma jednocześnie dba o odpowiednią stymulację jego obu półkul mózgowych. Zmierza ona do ukształtowania przewagi lewej półkuli w procesach językowych, z uwzględnieniem jednocześnie (głównie w początkowych etapach) stymulacji prawej półkuli, co znacząco wpływa na efektywność całego procesu. Proponowany sposób nauki czytania wykorzystuje badania neuropsychologiczne i wiedzę językoznawczą i jest skuteczniejszy od tradycyjnych metod. Nauka odbywa się przez cały czas w formie zabawy.

 

Dziecko nie jest zatem świadome, że uczy się czegoś naprawdę trudnego. Zamiast znużenia i zniechęcenia wyzwala się w nim pozytywne nastawienie do czytania. Istotny jest fakt, że metoda symultaniczno-sekwencyjna pozwala na szybsze i efektywniejsze opanowanie trudnej sztuki czytania ze zrozumieniem. Działa to szczególnie motywująco w momencie rozpoczęcia pierwszej klasy. Uczeń rozumiejąc, co czyta wykonuje zadania szkolne szybciej i pewniej. To z kolei przekłada się na jego wysoką samoocenę.
Symultaniczno-sekwencyjna metoda czytania jest polecana jednakże nie tylko dzieciom zdrowym, których zdolności i rozwój chcemy stymulować, ale przede wszystkim dzieciom z różnymi dysfunkcjami i problemami w komunikacji językowej: dzieciom zagrożonym dysleksją, dzieciom z opóźnionym rozwojem mowy, alalią, czy afazją. Dzieciom z wadami wymowy pomaga osiągnąć prawidłową artykulację. Skuteczność metody została potwierdzona również podczas pracy z dziećmi nadpobudliwymi, niesłyszącymi, oraz o obniżonych zdolnościach intelektualnych.
Na czym właściwie polega metoda symultaniczno-sekwencyjna i jakie są jej główne założenia? Czym różni się od innych sposobów nauki czytania?
Podstawowym założeniem nauki wczesnego czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną jest odpowiednia stymulacja. Szczególnie istotne jest to dla dziecka dyslektycznego, u którego bardzo często zaburzona jest również lateralizacja (np. dominujące lewe oko i prawa ręka; itp.), słuch fonematyczny, pamięć sekwencyjna i symultaniczna czy analiza i synteza wzrokowa. Metoda prof. Cieszyńskiej uwzględnia holistyczną pracę nad wszystkimi zaburzonymi funkcjami i procesami. Odpowiednio dobrane ćwiczenia, które towarzyszą nauce czytania stymulują myślenie symboliczne, motorykę, spostrzeganie wzrokowe, pamięć, pomagają dokonać wyboru ręki dominującej (podczas braku ustalenia lateralizacji). Dziecko ćwiczy rozpoznawanie kształtów, wyszukiwanie podobieństw i różnic w obserwowanych obiektach, uczy się porządkowania od strony lewej do prawej.
Kolejnym założeniem metody symultaniczno-sekwencyjnej jest przestrzeganie odpowiedniej kolejności w nauce. Logopeda podąża z maluszkiem krokami rozwoju mowy- zaczynając od poznawania samogłosek, poprzez wyrazy dźwiękonaśladowcze, sylaby, następnie wyrazy by skończyć na czytaniu całych tekstów.
To, co zdecydowanie różni metodę symultaniczno-sekwencyjną od metod tradycyjnych to nauka czytania sylabami. Dzieciom nie są podawane nazwy poszczególnych spółgłosek, bo zgodnie z badaniami neurofizjologicznymi to sylaba jest najmniejszą jednostką percepcyjną. Poza tym, w realnym języku dziecko nigdy nie słyszy spółgłosek w izolacji, stąd też nie powinno ich w ten sposób poznawać. Działanie takie eliminuje późniejsze, częste u dzieci dyslektycznych, problemy z czytaniem przez głoskowanie. Podając małemu czytelnikowi nazwy poszczególnych spółgłosek, np. „to jest jot, a to ka” powoduje w trakcie czytania metodą tradycyjną powstawanie wyrazów, których dziecko nie jest w stanie zrozumieć, np. „jot-a-jot-ka-o” (zamiast „jajko”).
Poszczególne sylaby wprowadzane są zawsze w kolejności zgodnej z ich pojawianiem się w prawidłowych etapach rozwoju mowy. Terapeuta najpierw uczy czytania sylab otwartych, później dopiero zapoznaje dziecko z sylabami zamkniętymi. Podobnie, by ułatwić maksymalnie przyswajanie materiału, w pierwszej kolejności pracuje nad sylabkami jak najbardziej skontrastowanymi, przechodząc następnie do najmniej zróżnicowanych. Wszystkie ćwiczenia dzieci wykonują według zasady:  powtarzanie, rozumienie, na końcu samodzielne nazywanie.
Nauka czytania zawsze odbywa się w atmosferze zabawy, z wykorzystaniem różnorodnym materiałów, kolorowych obrazków, pacynek, klocków, gier. Aby zmotywować dzieciaczka do czytania jeszcze bardziej, wprowadza się globalne czytanie kilku wyrazów. Logopeda dobiera takie słowa, które budzą w dziecku pozytywne emocje i które są odbierane polisensorycznie. Radość dziecka i duma jego rodziców z umiejętności odczytywania całych wyrazów jest bardzo ważnym elementem procesu nauki czytania. Dziecko czuje, że dużo potrafi, że jest to dla niego łatwe i przyjemne, a częste pochwały jeszcze bardziej je aktywizują.

 

Innowacyjność metody symultaniczno-sekwencyjnej sprawia, że nawet dwulatek może opanować trudną sztukę czytania ze zrozumieniem. Natomiast dziecko z grupy ryzyka dysleksji wprowadzone odpowiednio wcześnie w świat czytania i umiejętnie stymulowane wcale nie musi mieć dysleksji. Zaobserwowano również nagły rozwój mowy u trzylatków, które przed rozpoczęciem nauki czytania nie komunikowały się werbalnie. Umiejętność czytania ze zrozumieniem stymuluje jednak nie tylko rozwój języka ojczystego, ale wpływa też na szybszą i efektywniejszą naukę języków obcych.
Język pisany otacza nas ze wszech stron i niemożliwe jest funkcjonowanie w dzisiejszym świecie bez umiejętności czytania. Czytać zatem trzeba i warto, a im wcześniej, tym lepiej.

Iwona Golik-Żołynia[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Specjaliści" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][stm_news loop="size:60|post_type:zespol|by_id:236" posts_per_row="4"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Jak w codziennym życiu przemycić odrobinę matematyki?

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]Dzieciństwo to bardzo dobry czas, aby pokazać dziecku, że matematyka to nie tylko zabawa, ale też naturalne zjawisko dnia codziennego. Matematyka jest wszędzie wokół nas i w większości najzwyklejszych rzeczy, które robimy. Na przykład przygotowywanie kanapki. Za każdym razem robisz to w określonym porządku. I to jest porządek matematyczny.

Poniżej znajdziesz kilka odpowiedzi, jak pomóc dziecku zauważać wokół siebie matematykę.

Poszukaj wzorów. Może na ubraniach, na pościeli, na zasłonach lub na obrusie:b ”Masz koszulkę w kropki. Zielony, żółty i znów zielony. To jest właśnie wzór.”
Obliczajcie i szacujcie. Powiedz do dziecka: „Myślę, że za 10 gryzów skończysz kanapkę. Ciekawe czy mam rację?” Następnie razem policzcie wszystkie gryzy.
Pobawcie się w ”kształt dnia”. Już z samego rana pokaż dziecku jakiś kształt. Powiedz: „Spójrz na swój talerz. Jest okrągły. Dziś będziemy szukać samych okrągłych rzeczy.” I przez cały dzień pokazujcie sobie wszystkie napotkane rzeczy, które mają taki kształt. Nie zapomnij pochwalić dziecka, kiedy dostrzeże coś okrągłego.
Porządkujcie i układajcie w kolejności. Dzieci, zwłaszcza te w wieku przedszkolnym, uwielbiają rutynę. Lubią wiedzieć, co będzie dalej. Dlatego porozmawiaj z dzieckiem o rytmie dnia, np.: „Najpierw zjemy śniadanie. Potem odwiozę cię do przedszkola. Po przedszkolu pójdziemy na plac zabaw i tam się pobawimy …”
Poszukajcie liczb. Jeśli twoje dziecko zna już cyfry i liczby, skupcie się na nich. Jeśli nie – po prostu pokazuj mu różne cyfry przy nadarzającej się okazji, np. „Popatrz! Na witrynie sklepu jest napisane zero.”

Katarzyna Urbaniak

Wspólne zajęcia połączone z zabawą sprzyjają szybszemu uczeniu się. Dołącz do naszych zajęć grupowych.[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Specjaliści" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][stm_news loop="size:60|post_type:zespol|by_id:201,209,206" posts_per_row="4"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Wyliczanki, przysłowia, piosenki, czyli rytmizowanie mowy w terapii

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]

Już w łonie matki dziecko słyszy pierwszy rytm bicia serca matki. Kolejne działania związane z opieką tj. kołysanie, chodzenie z dzieckiem na rękach, również są rytmiczne i się powtarzają. Człowiek na początkowym etapie swojego rozwoju potrzebuje stałości i przewidywalności. W którymś momencie życia, potrafi tworzyć własne rytmy (np. czuwania, spania), które pozwalają mu skupić uwagę na innych osobach, na tym co robią, mówią.

 

Można powiedzieć, że potrzebujemy żyć, pracować w rytmie, który jest pierwotny i powinien być wykorzystywany w terapii, np. jąkania - zaburzeniu płynności mowy. Osoba, która się jąka rytmizuje swoją wypowiedź w takt granego na jakimś instrumencie rytmu, czy metronomu.

 

Specyficzny rytm mówienia zdobywa się przez oddzielne akcentowanie sylab. Jeśli dana osoba uzyska pewien poziom poprawności w rytmie i płynności danej wypowiedzi, przechodzi się do kolejnego etapu, czyli przyspieszania mówienia. Chcąc usprawnić mowę i język dziecka należy korzystać z możliwości jakie daje rytm – bowiem  poprawia on koncentracje, pamięć słuchową, rozumienie relacji przyczyna – skutek, oraz ułatwia poszerzanie słownictwa.
Mowa i muzyka mają wspólne, tak zwane suprasegmentalne cechy – dynamikę, rytm i intonację. Dlatego właśnie w ćwiczeniach logorytmicznych wykorzystujących muzykę i ruch, jednocześnie pracuję się nad mową, jej płynnością, akcentowaniem.

 

W ćwiczeniach z dziećmi można zastosować szereg zabaw ruchowych, w czasie których uczestnicy rytmizują swoją wypowiedź jednocześnie wykonując prosty układ ruchowy przy pomocy rąk, całego ciała. Układanie przez dzieci  za pomocą kartoników z obrazkami, kasztanów, przedmiotów o tych samych kształtach pewnych wzorów, schematów pomaga im zrozumieć czym jest rytm i w jaki sposób sylabizować wyraz. W następnej kolejności dzieci same dopasowują wyrazy do rytmów, rytmy do słów. W logorytmice ważny jest również śpiew,  który ze względu na swoją prostą formę – piosenki, przyczynia się do łatwiejszego opanowywania płynnej mowy.
Praca z rytmem powinna być nieodłącznym elementem usprawniania rozwoju dziecka z zaburzeniami percepcji słuchowej, pamięci słuchowej, a także osób jąkających się, z nadpobudliwością psychoruchową. Jest też wspaniałą formą zabawy dla wszystkich dzieci, zwłaszcza w wieku przedszkolnym.

Kalina Bąk

 

Gorąco zachęcam do udziału w zajęciach logorytmicznych![/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Wyliczanki, przysłowia, piosenki, czyli rytmizowanie mowy w terapii

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]

Już w łonie matki dziecko słyszy pierwszy rytm bicia serca matki. Kolejne działania związane z opieka tj. jak kołysanie, chodzenie z dzieckiem na rękach, również są rytmiczne i się powtarzają. Człowiek na początkowym etapie swojego rozwoju potrzebuje stałości i przewidywalności. W którymś momencie życia, potrafi tworzyć własne rytmy (np. czuwania, spania), które pozwalają mu skupić uwagę na innych osobach, na tym co robią, mówią. Można powiedzieć, że potrzebujemy żyć, pracować w rytmie, który jest pierwotny i powinien być wykorzystywany w terapii, np. jąkania - zaburzeniu płynności mowy. Osoba, która się jąka rytmizuje swoją wypowiedź w takt granego na jakimś instrumencie rytmu, czy metronomu. Specyficzny rytm mówienia zdobywa się przez oddzielne akcentowanie sylab. Jeśli dana osoba uzyska pewien poziom poprawności w rytmie i płynności danej wypowiedzi, przechodzi się do kolejnego etapu, czyli przyspieszania mówienia. Chcąc usprawnić mowę i język dziecka należy korzystać z możliwości jakie daje rytm – bowiem  poprawia on koncentracje, pamięć słuchową, rozumienie relacji przyczyna – skutek, oraz ułatwia poszerzanie słownictwa.
Mowa i muzyka mają wspólne, tak zwane suprasegmentalne cechy – dynamikę, rytm i intonację. Dlatego właśnie w ćwiczeniach logorytmicznych wykorzystujących muzykę i ruch, jednocześnie pracuję się nad mową, jej płynnością, akcentowaniem. W ćwiczeniach z dziećmi można zastosować szereg zabaw ruchowych, w czasie których uczestnicy rytmizują swoją wypowiedź jednocześnie wykonując prosty układ ruchowy przy pomocy rąk, całego ciała. Układanie przez dzieci  za pomocą kartoników z obrazkami, kasztanów, przedmiotów o tych samych kształtach pewnych wzorów, schematów pomaga im zrozumieć czym jest rytm i w jaki sposób sylabizować wyraz. W następnej kolejności dzieci same dopasowują wyrazy do rytmów, rytmy do słów. W logorytmice ważny jest również śpiew,  który ze względu na swoją prostą formę – piosenki, przyczynia się do łatwiejszego opanowywania płynnej mowy.
Praca z rytmem powinna być nieodłącznym elementem usprawniania rozwoju dziecka z zaburzeniami percepcji sluchwej, pamięci słuchowej, a także osób jąkających się, z nadpobudliwością psychoruchową. Jest też wspaniałą formą zabawy dla wszystkich dzieci, zwłaszcza w wieku przedszkolnym. Gorąco zachęcam do udziału w zajęciach logorytmicznych.

Autorka : Kalina Bąk

 

Pomożemy Ci poszerzyć wiedzę i damy narzędzia do wspierania rozwoju mowy u dziecka. >>[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Czym jest psychologia sportu i jak może pomóc?

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]Silna psychika odgrywa kluczową rolę, szczególnie gdy rywalizujący ze sobą zawodnicy reprezentują najwyższy poziom w swoich dyscyplinach.

 

W ostatnim czasie coraz więcej jest psychologów pracujących ze sportowcami. Zmienia się również podejście samych zawodników do treningu mentalnego i do osób, które się w nim specjalizują. Sportowcy stają się bardziej świadomi korzyści wynikających ze współpracy z psychologiem sportowym. Nie ma wątpliwości, że psychika odgrywa niebagatelną rolę, wówczas, gdy rywalizujący ze sobą zawodnicy reprezentują najwyższy poziom w swoich dyscyplinach. Wtedy o zwycięstwie decydują szczegóły, a rezerwy często tkwią właśnie „w głowie”. Sportowcy często podkreślają, że w decydujących momentach rywalizacji to właśnie psychika odgrywa kluczową rolę. Dlaczego w takim razie wciąż tak mało zawodników regularnie ćwiczy swoją psychikę? Oczywiście, pewne aspekty mentalne można trenować skutecznie w czasie zwykłego treningu. Na przykład, zapaśnik walcząc ze swoim kolegą klubowym, obserwując jego ruchy i skupiając się na własnym działaniu, ćwiczy jednocześnie koncentrację na zadaniu, które potem powtórzy w czasie zawodów. Często jednak w czasie zwykłego treningu nie ćwiczy się wszystkich umiejętności mentalnych potrzebnych do skutecznego działania i poświęca się na to mało czasu. Można jednak stwierdzić, że trening mentalny, obok fizycznego, technicznego, czy taktycznego, staje się na świecie obowiązującym standardem.
Czym w ogóle jest psychologia sportowa? Od strony teoretycznej, zajmuje się ona badaniem, wyjaśnianiem i opisywaniem psychologicznych aspektów występujących w sporcie. Praktycy wykorzystują uzyskane na tej podstawie teorie, metody i techniki w celu poprawy osiągnięć i ogólnego funkcjonowania osób uprawiających sport. Błędem jest myślenie, że psycholog sportowy potrzebny jest tylko po to, by wyciągnąć z dołka zawodnika, który ma problem. Wręcz przeciwnie, najczęściej specjaliści od przygotowania mentalnego pracują nad tym, by z dobrego sportowca zrobić jeszcze lepszego. Typowe obszary pracy w psychologii sportu to, między innymi: prawidłowe wyznaczanie celów, radzenie sobie ze stresem, umiejętność koncentrowania się na „tu i teraz”, wzmacnianie pewności siebie, poprawa komunikacji miedzy zawodnikami i trenerami.

 

Istnieje w polskim sporcie wiele pozytywnych przykładów współpracy na linii sportowiec – psycholog. Jednym z najbardziej znanych i owocnych była praca Adama Małysza z profesorem Janem Blecharzem. Nasz medalista olimpijski nie raz powtarzał, że w tym okresie nauczył się lepiej koncentrować na chwili obecnej, radzić sobie z presją oraz być bardziej pewnym siebie.
Są też tacy zawodnicy, którzy bardzo chętnie korzystają z wiedzy psychologicznej w swojej pracy, lecz nie potrzebują dodatkowej osoby, która będzie im tę wiedzę przekazywać. Są to osoby niezwykle samoświadome i zorganizowane. Robert Korzeniowski, nie współpracując z psychologiem, sam stosował techniki mentalne, które skutecznie pomagały mu w odnoszeniu sukcesów.

 

W sportach walki bardzo ważna jest pewność siebie zawodnika. Można ją budować na bazie własnych pozytywnych doświadczeń (np. dobrze wykonanego treningu, czy mądrze odbytej walki). Zawodnicy często zapominają o tym jak wiele już potrafią i jak mogą to wykorzystać, a zamiast tego skupiają się na tym, co im nie wyszło lub czego jeszcze nie umieją - a to nie pomaga w zyskaniu wiary w zwycięstwo. Pracując z takim zawodnikiem warto wspierać jego mocne strony, pomagać mu je wykorzystać, ale jednocześnie zachęcać do rozwoju umiejętności słabiej rozwiniętych. Należy częściej chwalić zawodnika niż go ganić (podczas nauki młodych zawodników sugeruje się stosowanie pochwał w stosunku do uwag krytycznych w proporcji 4-1).

 

Nie zawsze jednak pewność siebie jest tym, co zawodnik najbardziej chciałby poprawić. Często są to inne aspekty mentalne potrzebne do skutecznego działania (np. koncentracja, czy regulacja własnego pobudzenia psycho-fizycznego). Aby trafnie zidentyfikować swoje mocne strony oraz rezerwy i móc nad nimi pracować przydatne mogą okazać się spotkania z psychologiem sportowym. Osoba taka może ukierunkować sportowca na odpowiednie rozwiązania i wskazać skuteczne metody rozwoju sportowego w sferze mentalnej.[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Specjaliści" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][stm_news loop="size:60|post_type:zespol|by_id:216" posts_per_row="4"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Rozmowy bardzo rozwojowe

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]Coaching to jedna z najbardziej skutecznych metod osiągania celów rozwojowych, zarówno w prywatnej, jak i zawodowej sferze życia.

Skuteczne wdrażanie zmian, korzystanie w codziennym życiu z wiedzy i umiejętności nabytych na szkoleniach, systematyczna realizacja celów rozwojowych – dla wielu osób są to wyzwania trudne do pokonania. Trudno uporać się z przyzwyczajeniami, łatwo zejść z nowej ścieżki  w koleiny starych nawyków i sprawdzonych sposobów postępowania, nawet jeśli zdajemy sobie sprawę, że nie są one efektywne. W takiej sytuacji doskonałym sposobem okazuje się coaching – metoda, która polega na tym, że coach podąża za klientem i wspiera w określaniu celów i metod ich osiągnięcia.

 

W czym może pomóc coaching?

Coaching jest metodą uniwersalną, a coach może wspierać klienta w dążeniu do celów w niezwykle szerokim zakresie. Podczas coachingu biznesowego cele klienta związane są między innymi ze wzrostem sprzedaży, optymalizacją zarządzania firmą lub jej częścią, poprawą relacji z podwładnymi lub współpracownikami, rozwojem umiejętności miękkich – np. komunikacji, zarządzania czasem lub delegowania. Cele tzw. Life coaching często również obracają się wokół efektywności osobistej i równowagi między życiem a pracą, jednak coach może wspierać klienta również w zrzucaniu zbędnych kilogramów (Diet coaching), planowaniu ścieżki kariery zawodowej (Career coaching) czy też pisaniu pracy magisterskiej. Coaching to metoda, która sprawdza się również w trakcie przygotowania lub przeżywania dużej zmiany życiowej – np. Coaching przy nadziei, z którego korzystają pary oczekujące na narodziny dziecka.

 

Co sprawia, że coaching działa?Istotny jest fakt, iż coach jest cały dla klienta – obdarza go swoją uwagą, zainteresowaniem, daje przestrzeń i czas, by klient mógł naprawdę skupić się na temacie, z którym przychodzi. Dzięki temu skupieniu klient ma szansę odkryć swoje rzeczywiste potrzeby i motywacje do realizacji celów.

 

Skuteczności coachingowi dodaje również to, iż coach niczego nie narzuca klientowi – wszystkie pomysły, koncepcje i plany wychodzą od klienta. Łatwiej zacząć realizować plan, który się samemu wymyśliło, niż narzucony z góry.

 

Na skuteczność wpływa również dobrowolność procesu – klient sam decyduje, czy chce współpracować z coachem, jakie tematy chce poruszać na sesjach i sam postanawia, co chce wdrożyć w życie. Dzięki temu bierze odpowiedzialność w swoje ręce i to również wpływa pozytywnie na wewnętrzną motywację do zmian.

 

Dla kogo coaching?
Z relacji coachingowej mogą korzystać wszystkie osoby, które czują potrzebę rozwoju w dowolnej sferze swojego życia i chcą zaplanować swoje cele i działania na przyszłość. Jedynym ograniczeniem jest fakt, iż coaching nie jest terapią i nie nadaje się dla osób, które potrzebują się uporać ze swoją przeszłością. Warto też brać pod uwagę, iż skuteczny coaching wymaga czasu – pełen cykl coachingowy obejmuje  od 6 do 10 spotkań.

Anna Dunin-Brzezińska

[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Specjaliści" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][stm_news loop="size:60|post_type:zespol|by_id:211,241" posts_per_row="4"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Depresja w środowisku pracy

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]Jak pokazują światowe badania, depresja jest jednym z najczęstszych problemów ze zdrowiem psychicznym jaki dotyka pracowników, niezależnie od zajmowanego przez nich stanowiska.

 

Badania WHO wskazują, że w 2020 roku rozmaite postaci depresji staną się, razem z chorobami serca, głównym problem zdrowotnym mieszkańców rozwiniętych regionów świata. To w przyśpieszonym tempie życia, przewlekłym stresie, rywalizacji, pogoni za sukcesem i w lęku o przyszłość szuka się powodów rosnącej epidemii. Leczenie zwykle przywraca zdrowie ale niepokojący jest fakt, że połowa chorych nie podejmuje leczenia.

 

Najczęściej choroba zaburza funkcjonowanie w 4 sferach:

 

  • Nastroju – który staje się smutny, płaczliwy, pozbawiony nadziei, zdominowany przez lęki, apatyczny.
  • Myślenia – które staje się negatywne i pozbawione wiary w siebie.
  • Zachowania – nacechowane biernością oraz tendencją do unikania kontaktów społecznych.
  • Fizycznej – charakterystyczna jest utrata energii i sił, spadek koncentracji, somatyzacje, problemy ze snem.

W sytuacji zawodowej powyższe przykłady objawiają się w zaniku motywacji do pracy. Pojawiają się trudności w podejmowaniu decyzji, prokrastynacja, unikanie swoich służbowych obowiązków.  Ponieważ wszystko przychodzi z dużym wysiłkiem, niemożliwy staje się twórczy wkład w pracę. Badania pokazują, że wraz z pojawieniem się choroby wydajność pracy spada średnio o 5,5 godzin pracy w tygodniu, co praktycznie można sprowadzić do jednodniowej nieobecności pracownika. Zauważalne jest wycofanie. Nie musi się ono wiązać z zupełna izolacją towarzyską ale w kontakcie z chorą osobą można doświadczyć pewnego rodzaju zatrzymania i tendencji do samotnictwa.

 

Z perspektywy podejścia Gestalt depresja manifestuje się poprzez zakłócenia w kontakcie i relacji ze światem i z sobą samym. Żyjemy w czasach w których media intensywnie kreują idealną wizje sukcesu, obraz „szczęśliwego człowieka” do którego wiele osób z otoczenia próbuje aspirować. Bez kontaktu z własnymi potrzebami,  wartościami, trudno jest nadawać i widzieć sens swoich działań.  Prowadząc życie, które nie cieszy, stosując wiele „muszę”, „powinienem” zamiast „chcę”, „decyduję”, łatwo jest zacząć realizować cudzy plan na życie. Kiedy do tego pojawia się zagrożenie związane z nadmiernym stresem, przeciążeniem pracą, nadgodzinami, wysokimi wymaganiami od przełożonych, ryzyko chronicznego przemęczenia, wypalenia i w następnym kroku depresji się zwiększa. Doświadczenie wewnętrznej pustki staje się realne.
Frustracje, lęki, niezadowolenie spychane są głęboko do wewnątrz. Czasami przyjmują postać sarkazmu w kontakcie ze światem. Często, złości kierowanej w swoją stronę, co podkopuje wiarę we własne kompetencje i mocne strony. Życiowa ekspresja  jest stłumiona, a codzienne funkcjonowanie zredukowane. Ciało zaczyna być ociężałe i spowolnione.

 

Powrót do pełni życia jest możliwy dzięki psychoterapii. W trakcie sesji osoba razem z terapeutą przyglądają się nad przerwami w kontakcie „ja”- „świat”, „ja”- „ja”. Praca taka prowadzi to do uświadomienia sobie, nazwania i wyrażenia stłumionych emocji w relacji z terapeutą, znalezienia pewnych sztywnych wzorców zachowań oraz dotarcia do prawdziwych potrzeb i możliwości ich ekspresji.  Psychoterapia daje szanse na trwałe zmiany w sposobie myślenia o sobie i o świecie. Pozwala na  zastąpienie starych, sztywnych wzorców zachowań nowymi, które umożliwiają realizację swoich potrzeb i życie w zgodzie ze sobą.

 

W stanie obniżonego nastroju, można funkcjonować bardzo długo ignorując objawy i prowadząc życie pozbawione radości, kolorów, smaków. Stan, w którym codzienne sprawy stają się wyzwaniem, a cierpienie jest nie do zniesienia, jest już klarownym sygnałem do tego, żeby udać się do specjalisty. Na szczęście nie trzeba czekać aż do tego momentu. Zmiana może przyjść wcześniej.  A przejście całego procesu terapeutycznego minimalizuje możliwość nawrotu objawów.

 

Cezary Jaszkowski

psychoterapeuta, coach[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Specjaliści" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][stm_news loop="size:60|post_type:zespol|by_id:211" posts_per_row="4"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Wszystkie oblicza afazji

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]Afazja jest to spowodowane uszkodzeniem odpowiednich struktur mózgowych częściowe lub całkowite zaburzenie mechanizmów programujących czynności mowy u człowieka, który uprzednio opanował te czynności. Afazję charakteryzują kombinacje deficytów nazywania, fluencji słownej, rozumienia i powtarzania, którym towarzyszą trudności z pisaniem i czytaniem. Charakterystyczne cechy afazji to parafazje, zastępowanie słów, anomia oraz powtarzanie prób wypowiedzenia słowa (conduite d’approche). Parafazje dotyczą nieprawidłowego użycia słów lub głosek. Chorzy mogą zastępować właściwe słowa zbliżonymi znaczeniowo (parafazje semantyczne) lub zupełnie innymi (parafazje werbalne). Mogą występować również zamiany, pominięcia, dostawienia głosek w słowach (parafazje głoskowe). Skrajnym przykładem parafazji są neologizmy, czyli bezsensowne, podobne do słów ciągi głosek, nie występujące w danym języku.
Najczęstszą przyczyną wystąpienia afazji jest uszkodzenie mózgu spowodowane udarem niedokrwiennym. Początek choroby jest zwykle nagły, gdyż dochodzi do zatrzymania dopływu krwi do określonych obszarów mózgu związane z zamknięciem światła naczynia mózgowego. Najważniejsze przyczyny to miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, wady serca, migotanie przedsionków. W pierwszej fazie choroby objawy są zwykle najbardziej nasilone, z upływem czasu mogą się stopniowo lub całkowicie wycofywać. Afazja poudarowa rzadko jest objawem izolowanym, często towarzyszą jej niedowłady i zaburzenia czucia oraz inne objawy neurologiczne.
Afazja pojawia się po uszkodzeniu określonych obszarów półkuli mózgu dominującej dla mowy. U 95% osób praworęcznych jest to półkula lewa. U osób leworęcznych w 70% jest to również półkula lewa, u 30% występuje brak wyraźnej dominacji. W zależności od lokalizacji i rozległości lezji mogą występować różne rodzaje afazji.
Afazja Broca (motoryczna, ruchowa)
Ten rodzaj afazji charakteryzuje się trudnościami w ekspresji słownej przy względnie zachowanym rozumieniu mowy. Występują problemy z powtarzaniem i nazywaniem, skrócona fraza, zubożenie składni. Chorzy często ograniczają się do wypowiadania najbardziej znaczących słów (przymiotników, rzeczowników) pomijając słowa funkcyjne i „zbędne” określenia, co prowadzi do „stylu telegraficznego”.
Transkorowa afazja ruchowa
W tym rodzaju afazji występuje utrudnione inicjowanie wypowiedzi, anomia, skrócenie frazy. Względnie zachowane jest rozumienie wypowiedzi oraz powtarzanie. Nie obserwuje się trudności artykulacyjnych. Defekt dotyczy tutaj niezdolności do generowania dłuższych wypowiedzi. Stąd pacjenci często powtarzają słowa i zwroty zasłyszane przed chwilą (echolalia), aby na nich zbudować własną wypowiedź.
Afazja globalna (całkowita)
Afazja ta charakteryzuje się ogólnie zniesioną ekspresją słowną i bardzo ograniczonym rozumieniem mowy. Czasem chory wypowiada stereotypową bezsensowną sylabę lub pojedyncze słowo o charakterze automatycznym (embol).
Mieszana niepłynna afazja
Jest to zaburzenie z pogranicza afazji Broca i afazji globalnej. Charakteryzuje się znaczną anomią, relatywnie słabym rozumieniem mowy, słabym powtarzaniem. Ten rodzaj afazji może pojawiać się w wyniku procesu zdrowienia z afazji globalnej. Ekspresja słowna jest często ograniczona do stereotypowego zwrotu lub słowa, ale często pojawiają się inne krótkie wypowiedzi z wyraźnymi trudnościami artykulacyjnymi, parafazjami i perseweracjami.
Afazja Wernickego (sensoryczna, czuciowa)
Ten rodzaj afazji charakteryzuje się zaburzeniami rozumienia mowy, powtarzania i osłabionym nazywaniem. Artykulacja jest zachowana, jednak wypowiedzi zawierają błędy fonemiczne, semantyczne, „puste” słowa i zwroty oraz perseweracje. W cięższych przypadkach mogą dominować neologizmy. Mowa jest zwykle płynna i obfita.
Transkorowa afazja sensoryczna
W tym zaburzeniu występuje znaczna anomia, słabe rozumienie, ale relatywnie zachowane jest powtarzanie. Mowa pacjentów jest względnie płynna, choć występują w niej liczne przerwy na szukanie słów. Zachowana jest jednak łatwość artykulacji, prozodia i struktury gramatyczne. Chorzy często używają słów ogólnikowych jak „to”, „rzecz”, „coś”.

 

Afazja kondukcyjna
Afazja ta charakteryzuje się względnie zachowaną płynnością wypowiedzi i długością frazy. Występują trudności w aktualizacji i wypowiadaniu słów. Rozumienie jest zasadniczo zachowane. Typowe jest zaburzenie powtarzania, utrudnione nazywanie, występują również parafazje głoskowe w wypowiedziach. Pacjenci dostrzegając swoje błędy, wkładają dużo wysiłku w poprawianie się.
Afazja anomiczna
Podstawowym problemem w tym rodzaju afazji jest znajdowanie słów. Rozumienie i powtarzanie jest zachowane. Mowa jest dość płynna, choć występują przerwy na szukanie słów. Pacjenci stosują omówienia, słowa zbliżone znaczeniowo lub ogólniki.
Afazje podkorowe
Afazje te są nazywane w zależności od umiejscowienia lezji.
• Afazja wzgórzowa charakteryzuje się anomią, zróżnicowaną długością frazy, zróżnicowaną zdolnością rozumienia. Mowa może być ściszona, z parafazjami i perseweracjami. Relatywnie zachowane jest powtarzanie. Mogą występować słowa dziwaczne, przypadkowe wtrącenia.
• Afazja torebkowo – skorupowa przednia charakteryzuje się anomią, zróżnicowaną długościa frazy, relatywnie dobrym rozumieniem i powtarzaniem. Mowa jest zwykle ściszona, nieprecyzyjna artykulacyjnie, z parafazjami głoskowymi i semantycznymi oraz problemami syntaktycznymi.
• Afazja torebkowo – skorupowa tylna. W obrazie dominuje anomia, trudności w rozumieniu mowy i powtarzaniu. Mowa jest ściszona, ale z dobrą artykulacją, prawidłową składnią, jednak zawiera parafazje.
Z afazją może współwystępować apraksja mowy. Jest to zaburzenie w programowaniu ułożenia i sekwencji ruchów mięśni zaangażowanych w proces mówienia .
Niezależnie od rodzaju afazji bardzo ważna jest szybka i profesjonalna terapia neurologopedyczna bądź neuropsychologiczna. Terapia musi być dopasowana do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta. Nie ma jednego uniwersalnego wzorca postępowania w terapii mowy u pacjentów z afazja . W terapię afazji musi być zaangażowana cała rodzina nie tylko pacjent i terapeuta co znacznie zwiększa efektywność terapii .Rodzina musi poznać i zrozumieć problem pacjenta aby móc efektywnie uczestniczyć w terapii. Nie bójmy się afazji ale działajmy szybko .

Małgorzata Markowska-Piskorz

neurologopeda[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Specjaliści" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][stm_news loop="size:60|post_type:zespol|by_id:231" posts_per_row="4"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

feautured

Wsparcie psychoonkologa w chorobie onkologicznej – czym jest i czy jest potrzebne?

[vc_row][vc_column width="2/3"][vc_column_text]Wsparcie psychoonkologa w chorobie onkologicznej – czym jest i czy jest potrzebne?

 

Gro osób, u których rozpoznano chorobą nowotworową, czy które są już w trakcie leczenia onkologicznego, zastanawia się nad podjęciem terapii wspierającej psychoonkologicznej. Czemu takie wsparcie może służyć? Jakie emocje mogą pojawiać się na różnych etapach leczenia onkologicznego? Czy z pomocy psychoonkologa może korzystać tylko pacjent onkologiczny, czy także jego rodzina i bliscy?

Emocje w chorobie

Diagnoza choroby onkologicznej, w trakcie której chorzy nierzadko przechodzą przez szereg badań medycznych, jest często pierwszym kontaktem pacjentów z przychodniami, czy szpitalami onkologicznymi, a także z lekarzami onkologami. Wiązać się to może z dużym poziomem stresu i lęku, z którymi nie zawsze pacjenci potrafią sobie radzić. Kiedy natomiast rozpoznanie choroby nowotworowej się potwierdza, lekarze proponują leczenie onkologiczne (zabieg operacyjny, chemioterapia, radioterapia, hormonoterapia, czy inne formy leczenia), co może oznaczać, że pacjenci niejako bez wcześniejszego zaadaptowania się do samej diagnozy, są już poddawani terapii onkologicznej. Często też okres diagnozowania, rozpoczęcia leczenia, aż do jego zakończenia, to proces długotrwały i dla wielu chorych niełatwy. Jakie emocje mogą mu towarzyszyć?
Pacjenci wielokroć mówią o szoku, którego doświadczają po usłyszeniu rozpoznania onkologicznego. Następnie może pojawiać się cały wachlarz emocji i uczuć – od przygnębienia, smutku, przez lęk, strach, po złość, czy gniew. Co ważne, bywa, że tym emocjom towarzyszą także trudności w radzeniu sobie z emocjami osób bliskich, które również mają prawo czuć się zagubione, w lęku, czy złości. Im większej ilości trudnych emocji doświadczamy i nie umiemy sobie z nimi radzić, tym większe napięcie możemy odczuwać, tym częściej wyrzucamy z siebie złość w sytuacjach niadekwatnych (np. krzyczymy na osoby bliskie). Za tymi trudnymi emocjami, których nie potrafimy się wyzbyć, często podążają trudności ze snem, płaczliwość, brak apetytu czy też jego znaczny wzrost, apatia.

Wsparcie psychoonkologa

Kiedy rozpoznajemy u siebie wyżej wymienione poczucie nieradzenia sobie z emocjami, czy też fizyczne – dotąd niespotykane – dolegliwości, pomocna może okazać się wizyta u psychoonkologa. Ma ona służyć przyjrzeniu się wielu zmianom, które zadziały się u pacjenta w ostatnim czasie (diagnoza choroby, leczenie onkologiczne, być może wycofanie się z życia społecznego, czy zmiana pełnionych ról w rodzinie) i towarzyszącym im emocjom. Gdy pacjentowi uda się zrozumieć, z jakiego powodu odczuwa trudne dla siebie emocje, z czego mogą one wynikać, łatwiej jest mu zrozumieć siebie, okazać sobie samemu wsparcie. Sesje z psychoonkolologiem mogą też być służące w tzw. wentylowaniu emocji, czyli pozbywaniu się tych trudnych uczuć z siebie. W końcu, pomoc psychoonkologa to także nauka radzenia sobie ze stresem, czy wypracowanie w sobie postawy, która będzie postawą służącą w trakcie leczenia.

Czy wsparcie psychoonkologiczne jest tylko dla chorego, czy także dla jego bliskich?

Warto zaznaczyć, że czasami dzieje się tak, że to bliscy czy rodzina chorego potrzebują wsparcia, by zrozumieć to, co dzieje się z ich emocjami, uporządkować je, ale także by nauczyć się, jak rozmawiać z chorym, jak go wspierać, jak mu pomagać. Psychoonkolog ma wówczas za zadanie zwrócić uwagę na te aspekty leczenia onkologicznego, które dla chorych mogą być szczególnie obciążające, czy trudne. Uczy też osoby wspierające zwracania uwagi na swoje ograniczenia, czy potrzeby – co stanowi ważny warunek w byciu dobrym oparciem dla chorych.

Pacjenci nierzadko chcą dawać sobie radę w chorobie sami, być dzielni, jednakowoż, gdy czują związane z tym duże obciążenie psychiczne, warto zwrócić się o pomoc.

 

Olga Kłoda-Krajewska

psychoterapeuta, psychoonkolog[/vc_column_text][/vc_column][vc_column width="1/3"][vc_single_image source="featured_image" img_size="full" alignment="center"][contact-form-7 id="42" title="Front"][vc_btn title="Plan dojazdu" style="flat" shape="square" color="turquoise" size="lg" align="center" button_block="true" link="url:http%3A%2F%2Fwww.primopsyche.pl%2F%3Fpage_id%3D23||"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Specjaliści" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][stm_news loop="size:60|post_type:zespol|by_id:208" posts_per_row="4"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_empty_space][vc_text_separator title="Inne oferty w dziale Artykuły" title_align="separator_align_left" color="turquoise"][vc_empty_space height="10px"][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text][pt_view id="dba7ffe4az"][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

pp-bw-dark_bg

Wspieramy środowisko oświatowe w obszarze doskonalenia.

al. Promienistych 6
02-648 Warszawa
woj. mazowieckie
NIP: 5213499196

+48 509 861 191

 

info@primopsyche.pl

Poniedziałek – Czwartek
9 -21

Piątek
13-20